Middeleeuwse setting in Termunten

Foto: Omke Oudeman

Als het een beetje meezit gaat tegen de zomerperiode de zesde bouwperiode van de Ursuskerk te Termunten in. Eentje waarbij het aanzien van het interieur ingrijpend gewijzigd wordt, maar tegelijkertijd meer authenticiteit zal gaan uitstralen dan nu het geval is. We willen namelijk zo veel als mogelijk terug naar de middeleeuwse setting: de inrichting van de kerk wordt weer naar het oosten gericht!  Een centrale plek die nog eens wordt geaccentueerd door een verhoging op de plek waar ooit het middeleeuwse altaar stond; een podium met daarop een tafel. Dit laatste is ook een nadrukkelijke wens van de culturele commissie van Termunten: ruimte voor de multifunctionaliteit van de kerk.

De nadruk komt dus te liggen op de middeleeuwse kerk. Die middeleeuwse aspecten zijn overigens in de jaren ’50 al ingezet met het terug restaureren van onder andere koepelgewelf (afgebroken in de 18e eeuw), nissen,  ronde vensters en boogfriezen. Het ging in die vijfde bouwperiode -noodzakelijk nadat tijdens de bevrijdingsdagen in 1945 alle 17e eeuwse meubilair en het 18e eeuwse orgel was verbrand,

interieur kerk door brand verwoest

Kerkinterieur in 1937. Foto: collectie Rijksdienst voor het Culturele Erfgoed

het ging toen helaas niet zo ver dat ook de plaatsing van een nieuwe preekstoel aansloot bij het terugbrengen van middeleeuwse aspecten en nog spijtiger; in weerwil van onze plannen is de uitdrukkelijke wens van de monumentencommissie dat de huidige preekstoel wordt herplaatst tegen de noordmuur…

Terug naar onze plannen en wel naar de volgende noviteit,

een in gesloten toestand aan een herenbank refererend ‘blok’ dat in delen een informatiepunt vormt voor bezoekers. Al lezend en kijkend krijgen zij een beter beeld van de geschiedenis van de kerk en de omgeving.

Het laatste dat ingrijpend zal veranderen is de binnenkomst in de kerk. Gaat dat nu nog via een klein portaaltje, straks is dat weggebroken en ontvouwt zich bij binnenkomst door een nieuwe, grote ingang direct onder het orgel, daar waar nu nog de preekstoel staat, in volle glorie het complete interieur van de kerk. En zoals u hieronder nog een keer kunt zien, het orgel komt direct in de nis te staan, de balustrade wordt weggebroken.

Behalve deze ingrijpende verandering van het interieur, wacht nog een sobere en doelmatige restauratie van onder andere stuc/kalkwerk, metsel/voegwerk, glas-in-lood, en wat schilderwerk. Ook de vloer moet worden vernieuwd, namelijk daar waar nu nog de banken staan. Op moment van schrijven weet ik nog niet hoe die vloer eruit komt te zien. Wie weet, gaan we ook hiermee wel terug naar de middeleeuwen en kiezen we voor een leemvloer, refererend naar een 12e, hooguit 13e eeuwse lemen vloer die tijdens de eerste bouwperiode in de, toen nog tufstenen kruiskerk, was aangebracht.

Foto: Omke Oudeman